Nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn là văn bản ghi lại các quyết định được thông qua ở hội nghị ban chấp hành đảng bộ xã, phường, thị trấn về đường lối, chủ trương, chính sách, kế hoạch hoặc các vấn đề cụ thể của Ban chấp hành đảng bộ cơ sở xã, phường, thị trấn  [1].

Nghị quyết là văn kiện chính trị trọng yếu của đảng ủy xã, phường, thị trấn. Nghị quyết thường có hai loại là nghị quyết lãnh đạo và nghị quyết cá biệt. Trong đó, nội dung chủ yếu của nghị quyết lãnh đạo bao gồm: đánh giá tình hình, kết quả công tác lãnh đạo của đảng ủy đối với vấn đề, lĩnh vực hoặc trong nhiệm kỳ, quý, tháng trước; xác định mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ lãnh đạo chỉ đạo đối với lĩnh vực, vấn đề hoặc nhiệm kỳ, quý, tháng tiếp theo; phân công nhiệm vụ và các giải pháp thực hiện công tác lãnh đạo. Chính vì vậy, công tác xây dựng nghị quyết luôn là một nội dung quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của đảng ủy xã, phường, thị trấn.

Xây dựng nghị quyết và tiêu chí đánh giá chất lượng xây dựng nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn

Hoạt động xây dựng nghị quyết được tiến hành theo những trình tự, thủ tục do Ban chấp hành Trung ương Đảng quy định. Xây dựng nghị quyết của đảng ủy xã phường, thị trấn là hoạt động của các đảng ủy viên trong Ban chấp hành đảng ủy xã, phường, thị trấn, tổ chức Mặt trận tổ quốc và tổ chức chính trị, xã hội ở cấp xã tham gia vào quá trình tạo lập nghị quyết của đảng ủy xã.

Quá trình xây dựng nghị quyết rất phức tạp, bao gồm rất nhiều hoạt động kế tiếp nhau, liên hệ chặt chẽ với nhau, nhằm chuyến hoá ý chí lãnh đạo, định hướng của cấp ủy đảng đối với những vấn đề tại địa phương cơ sở thuộc phạm vi thẩm quyền giải quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn.

Hoạt động xây dựng nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn thường thực hiện những bước cơ bản sau: làm sáng tỏ những nhu cầu về sự cần thiết phải xây dựng hoặc sửa đổi nghị quyết, xác định đối tượng áp dụng, phạm vi áp dụng và phương pháp điều chỉnh đối với những lĩnh vực, đối tượng đó; xác định những nội dung cơ bản, nội dung của từng mục, điều, khoản, điểm cụ thể của nghị quyết; biểu quyết thông qua và ký ban hành nghị quyết.

 Tiêu chí đánh giá chất lượng xây dựng nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn

+ Có nội dung đúng chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phù hợp với các văn bản của đảng bộ cấp trên và cấp mình.

+ Nghị quyết được ban hành đúng căn cứ qui định trong các văn bản của Đảng.

+  Nội dung nghị quyết phải phù hợp với thực tiễn địa phương, ý chí, nguyện vọng và lợi ích chính đáng của đối tượng chịu sự tác động của nghị quyết. Yêu cầu này đặt ra nhằm bảo đảm tính khả thi của nghị quyết sau khi được ban hành.

+ Về hình thức phù hợp với tên loại văn bản. Ngôn ngữ trong các nghị quyết phải bảo đảm tính chính xác, phổ thông, cách diễn đạt phải rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với thể loại và đúng về thể thức [2].

Thực trạng chất lượng công tác xây dựng nghị quyết của đảng ủy xã phường thị trấn tỉnh Thừa Thiên Huế

Những năm qua, công tác xây dựng nghị quyết lãnh chỉ đạo của đảng ủy xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đã đạt được những kết quả sau:

Thứ nhất, đảng ủy các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã xây dựng và ban hành các văn kiện của các cấp ủy, nhất là nghị quyết đại hội, chương trình công tác toàn khóa, nghị quyết chuyên đề, các chỉ thị, kết luận, quy định,… có nhiều đổi mới, đảm bảo tính khoa học, thực tiễn và khả thi. Số lượng các nghị quyết chuyên đề năm sau tăng hơn năm trước.

Thứ hai, đa số các nghị quyết của Đảng ủy xã, phường, thị trấn đều đã căn cứ chức năng, nhiệm vụ, điều kiện thực tiễn và yêu cầu của cấp ủy cấp trên và thực tiễn công tác của địa phương bảo đảm phù hợp yêu cầu nhiệm vụ.

Thứ ba, hoạt động ban hành nghị quyết được tiến hành nghiêm túc, bảo đảm chính xác, khách quan, đúng quy trình trong các qui định, qui chế đề ra, bảo đảm nguyên tắc tổ chức và hoạt động của đảng.

Thứ tư, đa số các nghị quyết lãnh đạo đã chọn trọng tâm, trọng điểm, sát với tình hình thực tiễn của cơ sở, tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm của cấp ủy, đem lại hiệu quả cao trong thực tiễn.

Thứ năm, đảng ủy các xã, phường, thị trấn đã tăng cường việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình soạn thảo, lấy ý kiến và ban hành các nghị quyết của đảng ủy. Đa phần ngôn ngữ diễn đạt trong các nghị quyết bảo đảm tính chính xác, phổ thông, phù hợp với thể loại và đúng về thể thức.

Thứ sáu, công tác sơ kết, tổng kết, đánh giá hiệu quả thực hiện nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn khẳng định chất lượng ban hành nghị quyết đã có bước đổi mới, đúng quy trình, phản ánh sát thực chất, gắn với phân công trách nhiệm rõ ràng, cụ thể cho tập thể, cá nhân có liên quan.

Có thể khẳng định, chất lượng ban hành nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn tỉnh Thừa Thiên Huế ngày càng được nâng cao về số lượng, chất lượng. Điều đó đã góp phần quan trọng để đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng, là đổi mới ở cấp độ cao hơn, mạnh mẽ hơn nội dung, phương pháp, lề lối làm việc của các cấp ủy đảng ở cơ sở, góp phần quan trọng để đảng bộ xã, phường, thị trấn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn còn một số vấn đề cần quan tâm. Số lượng văn bản ban hành giữa các lĩnh vực chưa đồng đều, tập trung ban hành nhiều văn bản về công tác cán bộ, tư tưởng. Chưa giải quyết được hết các vấn đề bất cập, đặt ra trong thực tiễn. Có nội dung quy định chưa cụ thể, chưa rõ dẫn đến các chi bộ, Ủy ban nhân dân, Mặt trận tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội ở cấp xã lúng túng trong quá trình triển khai thực hiện. Một số nghị quyết chưa thực sự được nghiên cứu, tổng kết thực tiễn kỹ lưỡng; chưa đánh giá, dự báo những tác động, ảnh hưởng một cách đầy đủ, khoa học. Chậm khắc phục tình trạng ban hành nhiều văn bản, một số văn bản còn chung chung, dàn trải, chậm bổ sung, sửa đổi, thay thế. Một số nghị quyết còn chủ yếu mô phỏng lại nghị quyết, chương trình hành động của cấp trên, ít được thảo luận dân chủ rộng rãi và tổ chức lấy ý kiến góp ý trước khi ban hành và thực hiện.

Nguyên nhân chủ yếu là một số đảng ủy xã, phường, thị trấn chưa chấp hành nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, trong đó đặc biệt là khâu xây dựng nghị quyết lãnh đạo. Công tác kiểm tra đã cho thấy rằng, ở những chi bộ yếu kém, nội dung nghị quyết lãnh đạo rất nghèo nàn; tính lãnh đạo, tính giáo dục, tính chiến đấu, tinh thần tự phê bình và phê bình yếu. Sự tham gia đề xuất và góp ý, phản biện của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội với tư cách là đối tượng thụ hưởng, chịu sự tác động của nghị quyết còn rất hạn chế. Trình độ, năng lực của một số cấp ủy viên trực tiếp tham gia xây dựng nghị quyết còn hạn chế.

Giải pháp nâng cao chất lượng công tác xây dựng nghị quyết của đảng ủy xã, phường, thị trấn tỉnh Thừa Thiên Huế.

Để nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành nghị quyết, cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, đổi mới, nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành nghị quyết của Đảng ủy xã, phường, thị trấn theo hướng đồng bộ, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm. Chỉ ban hành nghị quyết mang tính chỉ đạo khi thực sự cần thiết, tập trung vào việc hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, đánh giá kết quả việc tổ chức thực hiện.

Hai là, tiếp tục khắc phục tình trạng ban hành văn bản không sát với thực tiễn, nội dung chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu tính khả thi, không rõ trách nhiệm, thiếu nguồn lực tổ chức thực hiện.

Ba là, phân công rõ trách nhiệm tổ chức, cá nhân, thời hạn hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp được ghi trong nghị quyết. Đồng thời, đổi mới phong cách, phương pháp công tác, lề lối làm việc bảo đảm khoa học, dân chủ, sâu sát, cụ thể.

Bốn là, đối với những văn bản quan trọng, tác động sâu rộng, trước khi ban hành cần lấy ý kiến của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên. Rà soát, phát hiện, khắc phục những nội dung còn chồng chéo, mâu thuẫn trong các nghị quyết của Đảng ủy đã ban hành, hủy bỏ những văn bản không còn phù hợp

Năm là, cần tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, sơ kết, tổng kết việc thực hiện nghị quyết. Qua đó không chỉ thấy rõ kết quả thực hiện nghị quyết mà còn phát hiện những vấn đề nảy sinh để tháo gỡ kịp thời.

Sáu là, nâng cao năng lực xây dựng và ban hành nghị quyết của các đảng ủy viên. Theo đó, cần phải đa dạng hóa các phương thức nâng cao năng lực, trong đó tập trung bồi dưỡng các kiến thức và kỹ năng về xác định tầm nhìn, khả năng dự báo, tư duy phân tích tổng hợp, kiến thức về xây dựng đảng trên các lĩnh vực, kiến thức kinh tế, xã hội, đặc thù vùng miền của địa phương. Phát huy vai trò tự học, tự rèn luyện nâng cao năng lực của đảng ủy viên trong ban hành và tổ chức thực hiện nghị quyết của Đảng.

Tóm lại, nâng cao chất lượng các nghị quyết lãnh đạo của đảng ủy xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế cần phải đánh giá đúng thực trạng xây dựng nghị quyết của đảng ủy các xã, phường, thị trấn trên thực tế để có giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao năng lực xây dựng nghị quyết của cấp ủy đảng cơ sở đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính trong Đảng hiện nay./.

  Tài liệu tham khảo

1. Quy định số 66-QĐ/TW, ngày 6/2/2017 của Ban Chấp hành Trung ương về thể loại, thẩm quyền ban hành và thể thức văn bản của Đảng.
2. Hướng dẫn 36-HD/VPTW của Văn phòng Trung ương Đảng: Hướng dẫn thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản của Đảng.
3. Kết luận số 82-KL/TW, ngày 16/8/2010 của Bộ Chính trị về cải cách thủ tục hành chính trong Đảng
4. Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI
5. Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 12/11/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thừa Thiên Huế (khóa XVI) về chuyển đổi số tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.